पाहन
पूजै हरि मिलै,तो
मैं पूजुँ पहार ।
ताते
या चाकि भलि ,
पीस
खाय संसार ।।
पाहन
-–
पत्थर
पूजै
-
पूजा
करने से
हरि
-
ईश्वर
मिलै
-
मिलना
पूजूँ
-
पूजा
करूँ
पहार
– पर्वत
ताते
-
उससे
चाकि
-
चक्की
भलि
-
अच्छी
पीस
– पीसना
खाय
– खाता है।
इस
दोहे में मूर्ति-पूजा
का विरोध करते हुए कबीरदास
कहते है-
पत्थर
की पूजा करने से यदि ईश्वर मिल
सकते तो मैं पहाड़ की पूजा
करूँ ।उससे अच्छा है चक्की
की पूजा करना । क्योंकि
उससे
अच्छा है चक्की की पूजा करना
। क्योंकि उसमें धान्य पीसकर
संसार के लोग खाते है।
കബീര്
ദാസ് പറയുന്നു-
കല്ല്
പൂജിച്ചാല് ദൈവത്തിനെ
കാണാമെങ്കില് ഞാന് പര്വ്വതത്തെ
പൂജിക്കാന് തയ്യാറാണ്.
അതിനേക്കാള്
നല്ലത് അരക്കല്ലിനെ
പൂജിക്കുന്നതാണ്.അതുകൊണ്ട്
അരക്കാനെന്തെങ്കിലും സാധിക്കും.
मुड
मुड़ाए हरि मिलै ,
सब
कोई लेय मुड़ाय।
बार-बार
के मुँड़ते ,भेड़
न वैकुंड़ जाय ।
मुँड़
-
सिर
मुड़ाए-
मुँड़न
करे
लेय
-–
लेता
है
मुँडते
-
मुँड़न
करने पर भी
भेड़
-
sheep
न
-
नहीं
जाय
–-
जाते
है
എല്ലാവരും
ഈശ്വരസാക്ഷാത്കാരത്തിനു
വേണ്ടി തല മുണ്ഡനം ചെയ്യുന്നു.എന്നാല്
ശരീരത്തിലെ മുഴുവന് രോമങ്ങളും
മുറിക്കുന്ന
ചെമ്മരിയാട് വൈകുണ്ഡത്തിലേയ്ക്ക്
എന്തുകൊണ്ടെത്തുന്നില്ല.
तेरा
साई तुझ में ,
ज्यों
पुहुपन में बास ।
कस्तूरी
का मिरग ज्यों ,
फिरि
फिरि ढूँढे़ घास ।।
तेरा
-
നിന്റെ
साई
-स्वामी
तुझ
में -
നിന്നില്
ज्यों
-
जिस
प्रकार
पुहुपन
-–
पुष्प
बास
– सुगंध
मिरग
– मृग
कस्तूरी
का मिरग -–
कस्तूरी
मृग
फिरि
फिरि -
बार-बार
ढूँढे
-
खोजता
है
घास
– grass
ഒരു
പുഷ്പത്തില് സുഗന്ധമുളളതു
പോലെ നിന്റെ ഈശ്വരന്
നിന്നില്
തന്നെയുണ്ട്.അത്
മനസ്സിലാക്കാത്ത ജനങ്ങള്
കസ്തൂരിമാന് കസ്തൂരി
അന്വേഷിക്കുന്നതു പോലെ
ഈശ്വരനേയും
അന്വേഷിച്ച്
പല സ്ഥലങ്ങളിലും അലയുകയാണ്.
इस
दोहे के द्वारा कबीर एक श्रेष्ठ
तत्व को व्यक्त
करते
हैं। सारी सृष्ठी में अदृश्य
रूप में ईश्वर रहते है।उनको
बाहर खोजने की ज़रूरत नहीं।
अंदर ही देखना है । किंतु
कोई
उसे देख नहीं पाता । ईश्वर की
शक्तिमात्र समझ लेना
ही
काफ़ी है। ईश्वर की सर्वव्यापकता
यहाँ व्यक्त की गई है।
